چرا بعد از بیدار شدن از خواب گردن میگیرد و آیا درمان دارد؟

گرفتگی و خشکی گردن پس از بیدار شدن از خواب، یکی از شایع‌ترین شکایات مراجعان به کلینیک‌های کایروپراکتیک است. این حالت ممکن است از یک ناراحتی گذرا تا یک درد آزاردهنده و مزمن متفاوت باشد. دلایل اصلی این عارضه عبارتند از:

وضعیت نامناسب ستون فقرات حین خواب

یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز گرفتگی، وضعیت غلط قرارگیری ستون فقرات در طول خواب است. استفاده از بالش‌های نامناسب یا خوابیدن در حالتی که باعث انحراف گردن از محور طبیعی آن می‌شود، می‌تواند منجر به کشیدگی عضلات، التهاب مفاصل فاست و محدودیت حرکتی در مهره‌های گردنی شود.

بالش با ارتفاع نامتناسب یا کیفیت غیراستاندارد

بالش‌های بیش از حد بلند یا خیلی نرم، باعث فشار اضافی به مهره‌های گردنی می‌شوند. افرادی که شب‌ها با چنین بالش‌هایی می‌خوابند، بیشتر در معرض اسپاسم عضلانی و خشکی مفاصل گردن هستند.

عدم تعادل عضلات گردن و شانه

فعالیت‌های روزمره مانند نشستن‌های طولانی‌مدت پشت میز یا استفاده مداوم از تلفن همراه (text neck) باعث عدم تعادل در عضلات گردنی می‌شوند. در این شرایط، بدن حتی در خواب نیز قادر به ریلکس شدن کامل نخواهد بود و عضلات در حالت انقباض باقی می‌مانند.

فشارهای روانی و استرس مزمن

استرس طولانی‌مدت باعث تنش عضلانی به‌ویژه در ناحیه گردن و شانه‌ها می‌شود. در بسیاری از موارد، مراجعه‌کنندگان به‌صورت ناخودآگاه با عضلات منقبض می‌خوابند که همین امر عامل گرفتگی و درد گردن در صبح خواهد بود.

اختلال در حرکت طبیعی مفاصل گردن

از نگاه تخصصی، گاهی علت گرفتگی گردن بعد از خواب، گیر کردن یکی از مفاصل فاست یا قفل شدن یک مهره در موقعیت غیرطبیعی است.

درمان‌های کایروپراکتیک با تمرکز بر اصلاح ناهماهنگی‌های مهره‌ای (Subluxations) و کاهش فشار وارد بر اعصاب و عضلات انجام می‌شود. در مواردی که فرد پس از خواب دچار گرفتگی یا درد گردن می‌شود، احتمال زیادی وجود دارد که یکی از مهره‌های گردنی از موقعیت طبیعی خود خارج شده و باعث تحریک عضلات یا گیر افتادن عصب شده باشد. در این شرایط، متخصص کایروپراکتیک با تکنیک‌های تخصصی به بازگرداندن تعادل ستون فقرات کمک می‌کند. روش‌های مؤثر برای درمان دیسک گردن با کایروپراکتیک عبارتند از:
تنظیم مهره‌های گردن (Neck Adjustments): با ایجاد فشار دقیق و کنترل‌شده روی مهره‌های جابجا شده، دامنه حرکتی طبیعی گردن بازمی‌گردد، التهاب کاهش می‌یابد و تسکین فوری درد حاصل می‌شود.
درمان بافت نرم: از تکنیک‌های تخصصی برای کاهش اسپاسم عضلانی، رفع نقاط ماشه‌ای (Trigger Points) و آزادسازی تنش جمع شده در عضلات استفاده می‌شود.
حرکات اصلاحی و کششی: تمریناتی برای تقویت عضلات این ناحیه و بهبود انعطاف‌پذیری آن‌ها آموزش داده می‌شود تا از تکرار گرفتگی جلوگیری شود.
راهنمایی تکمیلی: مشاوره در خصوص انتخاب بالش و تشک مناسب، وضعیت صحیح خواب و اصلاح سبک زندگی، از دیگر بخش‌های مهم درمان است.

دردی که به شانه، بازو یا دست سرایت می‌کند

اگر درد از گردن به اندام‌های فوقانی کشیده می‌شود، ممکن است نشانه‌ی فشار روی عصب‌ها باشد.

بی‌حسی، گزگز یا ضعف در بازو و دست

این علامت‌ها می‌توانند از آسیب به عصب‌های گردنی خبر دهند و نیاز به بررسی دارند.

محدود شدن شدید حرکات گردن

اگر نمی‌توانید گردن خود را آزادانه حرکت دهید یا با هر حرکت احساس درد شدید دارید، بهتر است علت آن مشخص شود.

وجود تب، لرز یا کاهش وزن بدون دلیل همراه با گردن‌درد

این موارد می‌توانند نشانه‌ی عفونت یا مشکل‌های دیگر در بدن باشند و نباید ساده از کنارشان گذشت.

درد پس از ضربه یا سانحه

اگر گردن‌درد بعد از تصادف، افتادن یا آسیب‌دیدگی شروع شده، بررسی تخصصی ضروری است.

اختلال در راه رفتن یا کاهش تعادل بدن

این حالت‌ها ممکن است نشانه‌ی درگیری نخاع در ناحیه گردن باشند.

دردی که هنگام استراحت یا خواب شدیدتر می‌شود

دردی که با دراز کشیدن بیشتر می‌شود یا خواب شما را مختل می‌کند، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکلی جدی‌تر باشد.

استفاده از بالش مناسب: بالش باید ارتفاع و سفتی مناسبی داشته باشد تا سر و گردن در راستای ستون فقرات قرار گیرند. بالش‌های ارگونومیک یا طبی، گزینه‌های مناسبی هستند.
انتخاب وضعیت خواب درست: خوابیدن به پشت یا پهلو وضعیت‌های مناسبی برای کاهش فشار به گردن هستند. بهتر است از خوابیدن روی شکم خودداری شود، زیرا باعث چرخش غیرطبیعی گردن می‌شود.
حفظ هم‌راستایی ستون فقرات: هنگام خواب، گردن نباید بیش از حد خم یا کشیده شود. تشک خیلی نرم یا خیلی سفت می‌تواند تراز طبیعی بدن را برهم بزند.
گرم نگه‌داشتن گردن در محیط خواب: سرمای بیش از حد یا جریان مستقیم باد کولر به ناحیه گردن می‌تواند موجب گرفتگی عضلات شود. استفاده از پوشش مناسب یا تنظیم دمای محیط به جلوگیری از این وضعیت کمک می‌کند.
کاهش استرس پیش از خواب: اضطراب و تنش می‌تواند موجب سفت شدن عضلات گردن شود. تمرین‌های تنفس عمیق، حرکات کششی سبک یا دوش آب گرم پیش از خواب مفید هستند.
خودداری از استفاده موبایل یا لپ‌تاپ قبل از خواب: خم‌کردن گردن برای مدت طولانی، به‌ویژه در ساعات پایانی شب، می‌تواند باعث تنش در عضلات گردن شود و احتمال گرفتگی در خواب را افزایش دهد.
انجام حرکات کششی گردن در طول روز: انعطاف‌پذیر نگه‌داشتن عضلات گردن با انجام حرکات ساده کششی در طول روز، نقش مؤثری در کاهش اسپاسم‌های شبانه دارد.

سلامت گردن تأثیر مستقیمی بر خواب آرام و فعالیت روزانه ما دارد. با رعایت نکاتی مانند استفاده از بالش مناسب، انتخاب وضعیت خواب درست و پرهیز از تنش‌های عضلانی پیش از خواب، می‌توان تا حد زیادی از گرفتگی‌ها و دردهای گردن پیشگیری کرد. توجه به این جزئیات کوچک، نقش بزرگی در پیشگیری از مشکلات جدی‌تر عضلانی و اسکلتی خواهد داشت. در صورتی که با وجود رعایت این توصیه‌ها همچنان دچار درد یا گرفتگی‌های مکرر در ناحیه گردن هستید، مشورت با متخصص می‌تواند راه‌گشا باشد. در این زمینه، دکتر مهدی براتی مهوار متخصص کایروپراکتیک در غرب تهران، با تجربه و دانش حرفه‌ای خود می‌تواند در تشخیص و درمان غیرتهاجمی مشکلات ستون فقرات و عضلات گردن به شما کمک کند. برای دریافت مشاوره می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت و یا از طریق شماره تماس 02122147002 اقدام کنید.


منابع
healthline.com
health.harvard.edu